Opnieuw beginnen is niet vanzelfsprekend, het is een genade, het is ondubbelzinnig teken van de zorg die God heeft voor eenieder van ons. Wat een schok, wat een dankbaarheid, wanneer we ons realiseren dat we niet worden overgelaten aan onze nietigheid! Maar deze genade heeft ieder van ons aanvaard, anders zouden we hier nu niet zijn. Laten we de Geest – die het ontstaanspunt is van ons bewegen – dus vragen dat Hij ons allen wijd openstelt, heel ons ik wijd opent om deze genade te kunnen ontvangen, en laten we Hem vragen dat deze genade in ons niet vergeefs moge zijn.

Kom Schepper Geest

Welkom aan alle aanwezigen en aan iedereen die deze geste via videoverbinding volgt.
Dit jaar wordt herdacht dat vijftig jaar geleden 1968 was. Zoals we allen weten, was dat een overgangsmoment (Benedictus XVI noemde het een ‘cesuur’ in onze recente geschiedenis), dat, ofschoon uitgaand van terechte eisen – van grotere authenticiteit en vrijheid – uiteindelijk hee l onze samenleving in crisis gebracht heeft.
Vandaag bevinden we ons weer tegenover een indrukwekkend overgangsmoment, door paus Franciscus aangeduid als een ‘verandering van tijdperk’, gekenmerkt door wat we ‘ineenstorting van de evidenties’ genoemd hebben (hoe dikwijls hebben we dat in deze jaren herhaald – en met een steeds groter bewustzijn): wat aangaande fundamenten van ons persoonlijke en maatschappelijk leven slechts enkele decennia geleden nog evident leek, is het voor het merendeel van onze tijdgenoten niet langer.
Het meest onmiddellijke gevolg is een grote verwarring, die we allemaal opmerken. Zoals een van de belangrijkste Duitse sociologen, Ulrich Beck, getuigt in zijn laatste (postuum verschenen) boek. Hij zegt letterlijk: ‘De wereld is uit haar hangels. Velen denken dat. We zwerven doelloos, verward rond, terwijl we de voors en tegens van dit of dat bediscussiëren. Er is een zin waarover de meerderheid van de mensen het eens is, ongeacht alle tegenstellingen, en op alle continenten: ‘Ik begrijp de wereld niet langer’’ (Die Metamorphose der Welt, Suhrkamp/Insel: Berlijn 2016).
Velen vragen zich daarom af: vanaf waar kunnen we opnieuw begin nen? Van waar weer op weg te gaan? Juist daarom was ik sterk getroffen toen ik een bijdrage van don Giussani hoorde, uitgesproken tijdens een ontmoeting met de kern van volwassenen die zich verzameld had rond Cultureel centrum Péguy, die later Gemeenschap en Bevrijding zou worden. Het is 1 november 1968, in Varigotti. Op het hoogtepunt van de crisis die dat jaar GS getroffen had. Giussani spreekt juist te midden van de algemene verwarring en vraagt zich af: vanaf waar opnieuw te beginnen? Wat kan het leven op een moment van zo grote verwarring, werkelijk ondersteunen? Wat kan de impact van de tijd weerstaan? Zijn antwoord ligt besloten in de woorden waarnaar we nu gaan luisteren.
Juist omdat het me zo getroffen had toen ik het hoorde – omdat het zo radicaal relevant leek voor onze situatie van vandaag –, heb ik besloten het ook aan jullie te laten horen. Let niet alleen op de woorden maar ook op de toon en de manier waarop don Giussani zich richt tot de kleine groep van Cultureel centrum Péguy die naar hem luistert. Het leek me van belang dat ook onze vrienden in het buitenland – die deze ontmoeting live of op een later moment volgen – de bijdrage van don Giussani kunnen horen en niet alleen de vertaling ervan lezen, zodat ze zich beter kunnen vereenzelvigen met de inhoud waaraan wij in de maand oktober allemaal zullen werken.