In 2019 komen Paolo en Elena aan in Athene nadat ze elf jaar in Rotterdam hebben gewoond. Bij hen zijn hun drie kinderen Roberto, Maria Chiara en Teresa. Paolo's glanzende carrière als scheepsarchitect was voor hem en zijn hele gezin aanleiding om te verhuizen. Beiden zijn van de beweging, oorspronkelijk van Ligurische afkomst, maar ze laten in Nederland een vertrouwde realiteit achter van vrienden en kleine of grote dagelijkse zekerheden die in Griekenland opnieuw zullen moeten worden opgebouwd. De hoofdstad is inderdaad enorm, met vijf miljoen inwoners en "een behoorlijke chaos die we niet gewend waren", zegt Elena. "Het eerste wat we deden was het internationale secretariaat van CL vragen of er iemand in Griekenland was. Ze brachten ons in contact met Rosaria en Nikola, die in Larisa wonen." Ze kijken op de kaart: Larisa ligt 400 kilometer van de hoofdstad. Maar de afstand is geen bezwaar.

"Er was een onmiddellijke vertrouwdheid tussen ons, met zekerheid voortkomend uit onze gedeelde geschiedenis, welke bestond uit vele telefoongesprekken, en, waar mogelijk, ontmoetingen, die leidden tot een vriendschap die ons tot op de dag van vandaag ondersteunt. Zij stelden ons bijvoorbeeld voor om Fabiola en Filippo te ontmoeten, een echtpaar uit de Paus Johannes XXIII-gemeenschap die zich bekommert om alleenstaande moeders, vluchtelingen en daklozen in Athene, mede dankzij de hulp van Support, de Duitse partner van AVSI." In het hart van de stad hebben Fabiola en Filippo een familiehuis en een ander huis, genaamd 'La Capanna', waar armen en daklozen een warme maaltijd, een douche en een schoon bed krijgen om in te slapen.

Het beste van deze drieënhalf jaar in Athene is de vriendschap die met deze mensen is ontstaan. Een vriendschap, legt Elena uit, die haar en haar gezin ook een nieuwe waardering voor CL heeft gegeven. En daar worden ze op een onverwachte manier aan herinnerd door de vrienden van de Paus Johannes XXIII-gemeenschap of die van de "Open Hart"-liefdadigheidsinstelling, waarmee deze samenwerken om daklozen te helpen.

"Op een dag nodigden we de hele familie van Fabiola en Filippo bij ons thuis uit, het waren ongeveer vijftien mensen. Ze waren verrast dat we ze allemaal hadden uitgenodigd. Voor ons was het een normaal gebaar. Voor hen was het de eerste keer. Je zou kunnen denken dat degenen die zelf anderen verwelkomen geen behoefte hebben, maar ook zij hebben het verlangen om gewild te zijn. Die avond was het begin van een relatie die ertoe leidde dat we hen volgden, caritativa met hen deden en dit aan onze oudste zoon voorstelden."

Tijdens hun eerste kerst in Athene worden Elena en Paolo uitgenodigd voor een geldinzamelingsactie voor daklozen. Er zijn ook twee vrijwilligers van Open Hart aanwezig, Aneis en Roki, die de zusters van Moeder Teresa helpen met naschoolse opvang voor kinderen en steun aan behoeftige gezinnen in de moeilijkste wijken van de hoofdstad. "In de loop van de avond werd ons gevraagd of mijn man en ik ook van de Paus Johannes XXIII-gemeenschap waren. Ik, die een beetje aarzelde, antwoordde dat we van Gemeenschap en Bevrijding zijn." Er verschijnt een glimlach op hun gezichten. Ze zeggen dat ze de teksten van Don Giussani heel goed kennen, ze mediteren vaak over zijn boeken en vooral over Het religieuze zintuig.

"In hun ogen las ik een enorme waardering voor onze geschiedenis, waardoor ik in een oogwenk de essentie en schoonheid van ons charisma herontdekte," vervolgt Elena. "Ze werden ook al snel een constante aanwezigheid in ons huis. En toen we hen vroegen wat ze nodig hadden voor hun werk, verwachtten we materiële verzoeken. In plaats daarvan vroegen ze alleen of ze af en toe bij ons konden komen om hun hart te luchten. Wat een vrijheid! Echt, elke persoon die we hebben ontmoet sinds we hier zijn is een geschenk. Ieder van ons is aangeraakt door Degene die de relatie tussen ons zo intiem heeft gemaakt. Want de ander, ook al behoort hij tot een andere gemeenschap dan wij, is altijd onderweg, net als wij."

Maar dat is niet alles. Gedurende deze drie jaar zijn er andere relaties ontstaan. Van vriendschap met de huidige bisschop van Athene (die in het verleden de Griekse vertaling van Het religeuze zintuig heeft geredigeerd) en met pater Rafi van de Armeense gemeenschap, tot vriendschap met de Vrienden van het Huis van Focolare. "Zij zorgen voor basisschoolkinderen en tieners. We hebben hen ook uitgenodigd voor een maaltijd. Het verlangen om plaatsen van menselijkheid te creëren waar we ook zijn, groeit in ons.

Iemand uitnodigen om te komen eten betekent voor ons: we delen ons huis, ons eten en daarmee Christus, die niets anders heeft gedaan dan volheid geven aan ons leven. En we krijgen er zoveel voor terug. Eerst en vooral, menselijk gezelschap. Een voorbeeld? Hier zijn geen "Graalridders" [een groep kinderen tussen 10 en 13 jaar oud] of GS (Gioventù Studentesca, scholierengroepen van CL), en vandaag gaat onze jongste dochter, die tien jaar is, naar de focolare-groep. Voor ons is dit een waardevolle hulp."

Nadat ze de afgelopen weken met Rosaria en Claudio Bottini hadden gesproken, wilden ze de geestelijke oefeningen van CL voorstellen aan alle mensen die ze in de loop der jaren hadden ontmoet. "Dus kwamen we samen in de kleine parochie van pater Rafi, waar we samen luisterden naar de zaterdagochtendles van pater Lepori en het bespraken in een korte bijeenkomst voor de mis en het gezamenlijke diner. Wat daaruit voortkwam ging ons voorstellingsvermogen te boven. Op een gegeven moment zei een van onze vrienden van de Focolare-gemeenschap tegen ons: 'Vandaag heb ik de kans gehad om dieper in ons charisma te duiken, bedankt'".

Elena is er zeker van: "We hebben niets speciaals gedaan. We hebben ons gewoon opengesteld voor wat er al is en zichtbaar leeft in verschillende delen van deze metropool: het Lichaam van de Kerk. De geestelijke oefeningen en het leven van deze jaren, van Nederland tot Griekenland, hebben ons eraan herinnerd dat onze roeping openheid naar de wereld is. En de gezichten van onze vrienden uit andere bewegingen en charisma's getuigen ons dat de Geest op een manier werkt die even mysterieus als prachtig is om te ervaren: een geschonken genade."