Als Matteo de middelbare school afmaakt, is er maar één ding duidelijk voor hem: hij wil verder studeren op een school zoals die waar hij de afgelopen jaren naartoe is gegaan. Hij weet nog niet wat voor school hij wil, maar hij weet precies “hoe” hij wil leren. Veel jongeren die in Italië naar een openbare school zijn gegaan hebben een soortgelijke ervaring als Matteo: het criterium voor het kiezen van een middelbare school hangt ook af van hoe ze tot nu toe zijn geaccepteerd, ondersteund en gemotiveerd. Of het nu alleen ging om concepten en vaardigheden, of om het ontwikkelen van de hele persoon met al zijn passies en behoeften.

Is dat een redelijk criterium? De keuze voor een bepaalde school en onderwijsrichting is nooit gemakkelijk voor leerlingen en ouders. Sommigen realiseren zich na een tijdje zelfs dat ze de verkeerde keuze hebben gemaakt. “Maar je kunt begrijpen dat gezinnen een bepaalde onderwijsrichting voor hun kinderen willen”, zegt Mario Salerno, die als consultant voor startende bedrijven werkt. Hij is al enkele jaren betrokken bij de openbare school van zijn kinderen en is ook lid van de raad van bestuur van Fondazione Grossman die verschillende scholen beheert, waaronder een wetenschappelijke en klassieke middelbare school. Op basis van zijn ervaringen als vader zegt Salerno dat hij vóór de Covid pandemie met vrienden uit zijn studententijd sprak over naar welke scholen zij hun kinderen zouden sturen. Als je op zoek bent naar een schoolomgeving in Milaan met een duidelijke katholieke oriëntatie, die idealiter ook de onderwijsmethode van don Giussani volgt, dan heb je de keuze uit verschillende gymnasia: een wiskunde- en wetenschapsschool, een klassieke taalschool, een moderne taalschool en een muziekschool. Maar er zijn geen vooropleidingen. Het aanbod bij andere katholieke organisaties is ook zeer beperkt.



Salerno vertelt dat hij en andere ouders in 2021, “uit dankbaarheid voor wat ik in mijn leven had gezien, voor de ontmoeting met de beweging en voor wat mijn kinderen op school meemaakten”, probeerden “een leemte op te vullen die we zagen”. Gemiddeld had de Fondazione Grossman ongeveer 1.000 leerlingen per jaar. Geen slechte situatie. “Maar we vroegen ons af: wat hebben we leerlingen te bieden die niet naar het gymnasium willen? Hoe kunnen we ook andere talenten stimuleren?” Na aanvankelijk intern overleg betrokken ze andere particuliere schoolaanbieders (zoals de Cooperativa La Zolla en de Fondazione Mandelli Rodari).

In een volgende stap “kwamen we in contact met ASLAM,” legt Salerno uit, een particulier beroepsopleidingscentrum in Milaan, “dat een zeer waardevolle partner bleek te zijn. Door hun ervaring realiseerden we ons hoe belangrijk het tegenwoordig is om een opleiding op school te hebben die openstaat voor de wereld van het werk en mensen laat kennismaken met een beroep. Zo kregen onze ideeën vorm.”
Gaandeweg ontstond het plan om een “Istituto Tecnico Superiore” te openen, een gespecialiseerde middelbare school voor technische vakken die jongeren na vier jaar rechtstreeks toegang zou geven tot een technische hogeschool of zelfs universiteit. “Deze optie beviel ons wel. En de samenwerking met de andere instellingen opende compleet nieuwe mogelijkheden. Want geen van ons had voldoende vaardigheden en middelen om het alleen te doen.” Dus begonnen ze een reeks gegevens te analyseren: het aantal studenten in de regio Milaan, de bestaande technische hogescholen, de eisen van de arbeidsmarkt, die nu anders zijn dan een paar jaar geleden. Met behulp van deze gegevens en een beetje realisme identificeerden ze uiteindelijk twee gewenste opleidingsgebieden: “IT en telecommunicatie” en “grafische vormgeving en communicatie”. “Met een IT-opleiding,” zegt Salerno, ”kom je terecht in alles wat te maken heeft met technologische ontwikkeling en kunstmatige intelligentie. Op deze manier kunnen we mensen opleiden om alles met een kritisch oog te bekijken in de constante stroom van informatie en innovaties.”

Via ASLAM wordt ook contact gelegd met bedrijven uit de IT-sector. En de geëngageerde ouders vinden ruimtes voor hun school op de ASLAM-site en een hogeschool, die bereid zijn om laboratoria en technische faciliteiten met hen te delen. “De bedrijven brengen de expertise van de specialisten rechtstreeks in de klas en bieden ook studiebeurzen aan. Ze bieden ook stageplaatsen aan,” legt Salerno uit. “En dit avontuur dat we zijn aangegaan, heeft ook op andere gebieden invloed gehad. Aan de ene kant wekte het de interesse, nieuwsgierigheid en vragen op van veel vrienden die er niet direct bij betrokken waren, waaronder enkele zeer persoonlijke vragen, bijvoorbeeld over hoe je je tijd gebruikt of je beroep uitoefent. Ik denk ook aan mijn gesprekken met een aantal docenten. Aan de andere kant heeft het ook vragen opgeroepen in mijn werk. Bijvoorbeeld: hoe kan deze vrijwillige betrokkenheid ook van nut zijn in mijn dagelijks werk?

Inmiddels hebben de vertegenwoordigers van de vier onderwijsinstellingen hun initiatief juridisch vormgegeven en een nauwkeurig tijdschema opgesteld voor de start van de gespecialiseerde middelbare school. “We hebben besloten een stichting op te richten om de school te runnen: Edutecne. En de dag van ondertekening bij de notaris zal een meer dan symbolische en veelbelovende datum zijn: 22 februari, de sterfdag van don Giussani.” En naar wie wordt de school vernoemd? “Nog voordat we wisten van zijn aanstaande heiligverklaring, dachten we al aan Carlo Acutis,” antwoordt Salerno, ”de jongen die zijn IT-vaardigheden veranderde in een instrument voor de missie, zoals je kunt zien in de virtuele tentoonstelling over de eucharistische wonderen. Hij combineerde zijn technische vaardigheden met een intens geloofsleven.” In september 2025 zal de technische hogeschool “Carlo Acutis” in Milaan voor het eerst haar deuren openen voor studenten die, net als Matteo, meer willen dan alleen een diploma.