Er is de afgelopen dagen veel gezegd en geschreven over paus Franciscus. Maar het zijn vaak de verborgen verhalen, de liefdevolle, discrete en vaderlijke gebaren, die zoveel onthullen over wie Jorge Mario Bergoglio werkelijk was. Eén zo'n verhaal is de vriendschap die ontstond tussen de Heilige Vader en Giuseppe Russo - bekend als Peppe - en Claudia. Ze zijn allebei Sicilianen en leerden elkaar kennen tijdens hun studie. Hij is een chemisch ingenieur en zij geeft bijlessen met een bachelor in Joodse filosofie en een master in Joodse cultuur. Peppe, die op 12-jarige leeftijd zijn moeder verloor aan kanker, ontmoette Gioventù Studentesca op de middelbare school (“het was het antwoord op mijn roep; dat gezelschap hielp me te begrijpen dat ik niet door God bedrogen was”) en daarna vervolgde hij zijn reis met de CLU (CL University Students). Toen hij Claudia ontmoette raakte ook zij betrokken bij de beweging. Ze verloofden zich in 2010 en begonnen hun huwelijk te plannen.

Maar iets vreselijks verstoorde die plannen. Giuseppe vertelt: “De trouwdatum was vastgesteld op 7 oktober 2017, in de prachtige basiliek van San Francesco D'Assisi in Palermo. Maar een paar maanden eerder begon ik me onwel te voelen. Een pijn in mijn zij, die aanvankelijk werd aangezien voor problemen met de galblaas, werd steeds erger. Enkele bevriende artsen, waaronder Patrizio (momenteel hoofd van de beweging in Palermo), gaven een second opinion en in december had ik een diagnose: aangeboren gedilateerde myocardiopathie.” Een transplantatie was dringend nodig. “Maar donorharten zijn schaars in Italië. Dus werd ik op een wachtlijst gezet en ondertussen besloten ze een kunstmatige pomp te implanteren om mijn linkerhartkamer te vervangen. Het was de bedoeling dat ik die een jaar zou houden, maar uiteindelijk leefde ik er drie jaar mee.”

Het was een ingewikkelde, belastende oplossing: het apparaat was zowel inwendig als uitwendig en werkte op batterijen waardoor het zelfs onmogelijk was om te douchen; het moest constant van medicatie worden voorzien en was het enige alternatief in afwachting van een nieuw hart. Een schijnbaar eindeloos vooruitzicht. De bruiloft werd uitgesteld, maar Claudia bleef aan Giuseppe's zijde en in haar vrije tijd bestudeerde ze - bijna als een verpleegster - hoe ze hem het beste kon verzorgen en bijstaan. “Ik was boos op God en daarom besloot ik, op advies van een medetransplantatiepatiënt die mijn ziekenhuiskamer deelde, om paus Franciscus te schrijven.”

Peppe's brief, verstuurd in januari 2017, begon als volgt: “Ik ben Giuseppe Russo (Peppe), een Siciliaanse chemisch ingenieur en ik ben sinds 2006 lid van CL (...) Ik ben zeker van mijn geloof, in de zin dat ik geloof in Gods bestaan, maar ik kan het niet helpen dat ik het gevoel heb dat Hij me bedrogen heeft, ondanks de geweldige mensen die ik om me heen heb (...) Als u tijd of zin heeft, zou ik graag willen weten wat u ervan vindt.” Hij voegde zijn e-mail en telefoonnummer toe. Hij dacht niet meer aan de brief tot Stille Zaterdag, toen hij een telefoontje kreeg van een onbekend nummer. Aan de andere kant van de telefoon zat de Heilige Vader zelf, die zich verontschuldigde dat hij niet eerder had gebeld - hij was de brief kwijtgeraakt en had hem die ochtend pas gevonden. Na een kort gesprek nodigde hij het koppel uit in het Vaticaan. Maar voordat hij ophing herinnerde hij Peppe er zachtjes aan: “Vergeet niet dat zelfs Jezus niets bespaard is gebleven.”

Giuseppe's brief aan de Heilige Vader na zijn diagnose: “Ik ben zeker van mijn geloof, in de zin dat ik geloof in Gods bestaan, maar ik kan het niet helpen dat ik het gevoel heb dat Hij me bedrogen heeft. Ik zou graag willen weten wat u denkt”.

De volgende dag, tijdens de Urbi et Orbi-zegening, verwees paus Franciscus naar hun telefoongesprek ten overstaan van de hele menigte in de Sint Pieter. “De week daarop, op de zondag van de goddelijke barmhartigheid, brachten we een bezoek. Het evangelie van die dag ging over het ongeloof van Thomas, en ik voelde me precies zo - ik moest Hem met mijn eigen handen aanraken, zien om te kunnen geloven.”

De vergadering duurde drie uur. Claudia die zich de details herinnert: “Hij verwelkomde ons in een eenvoudige kleine kamer - alleen wij drieën. We spraken over van alles: de angst voor pijn, het wachten op de transplantatie en de onzekerheid over onze bruiloft, maar ook over onze studies, verlangens, bij CL horen en de moeilijkheid om door sommige vrienden niet begrepen te worden. Hij vertelde ons over de dood van zijn vader - een hartaanval door te hard juichen voor zijn favoriete voetbalteam - over het geloof dat hij van zijn grootmoeder had gekregen, over zijn leven als paus. Maar het waren vooral zijn gebaren die alles zeiden. Om 18.00 uur moest Peppe bijvoorbeeld een hartpil innemen - we hadden het hem aan het begin gezegd - en hij was degene die het zich herinnerde! We hebben ook veel gelachen, hij had een geweldig gevoel voor humor. En hij waardeerde alles aan ons, zelfs onze boosheid. Hij vertelde ons dat woede een teken was van een dialoog met God - het had betekenis als het in dialoog was met de Heer.”



In alle ontmoetingen en telefoongesprekken in de jaren daarna was Franciscus altijd zo: aandachtig, zorgzaam, met een grapje. Een vader. “Hij belde ons op feestdagen, maar ook zomaar, misschien rond etenstijd, gewoon om te vragen hoe het met ons ging en verzekerde ons altijd dat Peppe een 'grade-A' hart zou krijgen. Als een vriend, zonder schema of berekening, nam hij contact met ons op en stelde ons gerust over de toekomst. In een telefoongesprek op 11 februari 2018 - de verjaardag van Onze Lieve Vrouw van Lourdes en de erkenning van de Fraterniteit - vertelde hij ons dat hij niet dacht dat we op de transplantatie hoefden te wachten om te trouwen. Hij herhaalde dit nog twee keer. We wilden heel graag man en vrouw worden maar de ziekte maakte ons bang. Hij begeleidde ons hierin en daarom besloten we alles te riskeren en hem te vertrouwen. We schreven hem en durfden hem te vragen of hij ons wilde trouwen. Hij antwoordde ons meteen en stelde enkele mogelijke data voor.”

Op 3 november 2018 trouwde paus Franciscus hen in het Vaticaan, met vrienden en familie erbij. “Hij organiseerde alles: belde om te vragen welke bloemen en koor onze voorkeur hadden, hoeveel vrienden we wilden uitnodigen, zorgde er zelfs voor dat we een kerk vonden die groot genoeg was omdat we hadden gegrapt dat Zuid-Italiaanse bruiloften, vooral die van CL, gaan voor minstens 130 gasten. Hij regelde alles als een goede vriend. En die dag kwam hij aan met twee cadeaus: een icoon van de Madonna met kind en een cadeau dat twee van zijn Joodse vrienden uit Buenos Aires ons wilden geven.”

Na de bruiloft ging hun correspondentie door - regelmatig - met telefoontjes, e-mails of brieven. De twee jonge mensen kozen ervoor om hun speciale band op dat moment niet bekend te maken maar hielden notities bij zodat ze die niet zouden vergeten. En bovenal baden ze samen met de paus dat er een beschikbaar hart voor transplantatie zou worden gevonden, vooral toen Peppe's gezondheid verslechterde door twee zware beroertes.

Op 4 juni 2020 - tijdens de turbulente COVID-maanden - kwam het donorhart eindelijk aan. Giuseppe onderging een lange operatie en Franciscus belde Claudia elke dag voor updates. Het volgende jaar was zwaar: een gedeeltelijke afstotingsreactie stelde het jonge paar voor grote uitdagingen. Ze waren vooral verdrietig omdat ze nog geen kinderen hadden. Maar Franciscus was er altijd en elk jaar in juni, op de verjaardag van de transplantatie, ontmoette hij hen in het Vaticaan. Ze praatten, hij nam hen biecht hen af. Claudia deelde haar droom om moeder te worden met hem en Franciscus nodigde haar uit om te bidden tot de heilige Jozef en de heilige Theresia. Ze vertrouwde zichzelf opnieuw toe en baden het 30-dagen-gebed tot de Heilige Jozef.

“Hij spoorde ons altijd aan om de hoop niet te verliezen, om vertrouwen te hebben, en we volgden hem. We missen hem heel erg, maar we zijn benieuwd hoe de Heer over ons zal blijven beschikken, hoe de Heer ons zijn liefde zal blijven tonen.”

In 2023 woonden twee van hun vrienden - Cristiana en Luca, ook uit CL - een pauselijke audiëntie voor pasgetrouwden bij. Toen Bergoglio in de pausmobiel passeerde vertelden ze hem snel over hun gedeelde vriendschap. Hij draaide zich om, stopte, vroeg naar de gezondheid van Giuseppe en voegde eraan toe: “We moeten bidden dat God hen een kind geeft.” Die juni werd Claudia zwanger en negen maanden later werd Clarissa geboren. Op 3 juni 2024 doopte Franciscus haar in Santa Marta.

“Dat was de laatste keer dat we hem zagen. We hebben de foto's van die dag bewaard, onze dochter in de armen van de paus, zuigend op zijn hand. Hij spoorde ons altijd aan om de hoop niet te verliezen, om vertrouwen te hebben, en we volgden hem. We missen hem heel erg, we rouwen. Maar deze keer voelen we ons niet langer bedrogen door God. We zijn eerder benieuwd hoe de Heer over ons zal blijven beschikken, hoe Hij ons zijn liefde zal blijven tonen. Dat heeft Hij al gedaan in ons leven: eerst door ons als jonge mensen naar CL te leiden en daarna met het geschenk van deze ongelooflijke, bijzondere vriendschap met de paus. Een weg die vandaag verder gaat met ons gezin, met Clarissa en met de vrienden van de beweging.”