Er waren vrienden gekomen, maar ook mensen die gewoon geïnteresseerd waren in het leven van Jägerstätter en die op 21 september al vroeg in de ochtend vanuit Bodensee, Freiburg, Stuttgart, Frankfurt en Bonn de lange reis naar Bruchsal hadden gemaakt om de mis van 9 uur bij te wonen. Zo werden zij zelf getuigen van de vraag die deze tentoonstelling oproept. Pater Patrick formuleerde deze vraag in zijn preek over Jägerstätter: "Wie is de Heer die wij moeten dienen en vereren om vrij en gelukkig te zijn? Wie is de ware Heer van het leven, de wereld en de geschiedenis? [...] Het geloof is – net als voor Jägerstätter – ook voor ons vandaag de dag een verbondenheid met Christus en Zijn Kerk. Het stelt ons in staat de werkelijkheid te zien zoals ze is, haar te begrijpen en te beoordelen."

Tussen de 150 en 200 mensen volgden aandachtig de kerkdienst, waarvoor tien jongeren uit onze parochie zich vrijwillig hadden aangemeld als misdienaar. Al om 7.30 uur waren vriendinnen en kennissen van mijn vrouw bijeengekomen om het buffet voor de receptie voor te bereiden. Het deed denken aan de duizenden vrijwilligers van de Meeting in Rimini, die op de achtergrond ervoor zorgden dat alles zo vlekkeloos mogelijk verliep.

Voor Jägerstätter was het duidelijk: “Je kunt niet tegelijkertijd nazi en christen zijn.” Maar hoe kun je zo leven?, vroeg pater Patrick verder in zijn toespraak. Volgens Erna Putz, de veelvuldig bekroonde biografe van Jägerstätter en spreekster – nee, beter gezegd: getuige – tijdens de aansluitende bijeenkomst, waren het vooral zijn vrouw, bevriende priesters, de traditie en zijn interesse in lezen die hem hebben gevormd.



H. Mis

En Valena benadrukte in zijn preek: “Om trouw te blijven aan onze doop en te groeien als mensen en gelovigen hebben we vrienden, meesters, rolmodellen, metgezellen nodig – een gemeenschap waartoe we behoren. Het christelijke huwelijk kan dat allemaal zijn, zoals dat voor Franz en Franziska het geval was.”

Dit aspect werd ook benadrukt door de bisschop van Linz en postulator van het zaligverklaringproces voor Jägerstätter, Manfred Scheuer, in zijn welkomstwoord. Hij citeerde een brief van Jägerstätter en zei: "'Liefste echtgenote, waarom zouden we zo bang zijn voor de toekomst? Want Hij die ons tot nu toe heeft gesteund en gelukkig gemaakt zal ons ook in de toekomst niet in de steek laten, als we maar niet vergeten dankbaar te zijn en niet verslappen in ons streven naar de hemel. Dan zal ons geluk tot in alle eeuwigheid voortduren.' Deze brief bevat een ontroerende theologie van het huwelijkssacrament. Het huwelijk wordt ervaren als een teken van Gods liefde en is tegelijkertijd een bewijs van het bestaan van God. Beide echtgenoten versterkten elkaar in het geloof. De dood heeft het huwelijk tussen Franz en Franziska niet gescheiden en hun liefde niet verbroken. God heeft deze liefde door het kruis heen geleid en tot voltooiing gebracht."

Na de kerkdienst wachtte het echtpaar Scheurer van de Klezmerband “Shtetltov” uit Bruchsal ons op en nodigde ons met een eerste lied uit voor de opening van de tentoonstelling – als pijnlijke herinnering aan de verschrikkingen van het nationaalsocialisme en tegelijkertijd als vreugdevolle uitnodiging tot ontmoeting. Ongeveer 120 personen gingen op de uitnodiging in.



Erna Putz vertelde op indrukwekkend vrije wijze over het leven van Franz en Franziska Jägerstätter, die ze persoonlijk goed had gekend. In aanwezigheid van de aangewezen burgemeester Sven Weigt wees de nog zittende burgemeester van Bruchsal, Cornelia Petzold-Schick, in haar welkomstwoord op het belang van persoonlijkheden als Jägerstätter in onze tijd. Er zijn mensen nodig die het vermogen hebben om naar hun geweten te luisteren en de tekenen des tijds te herkennen.

Rond een kleine groep van de beweging in Bruchsal verzamelde zich een aantal ‘medestrijders’ wier inzet voor ons weer een getuigenis werd. “Woorden onderwijzen, maar voorbeelden inspireren”, schrijft Jägerstätter. Dat is precies wat we hier in veel verrassende momenten hebben ervaren.