Afgelopen augustus kreeg ik een telefoontje uit Italië. Aan de andere kant van de lijn was een vriendin van ons uit de beweging, de Italiaanse tolk Krystyna Borowczyk. Haar stem klonk bezorgd. Ik wist dat ze ernstig ziek was en in Milaan voor behandeling was. De kanker had haar plotseling getroffen. Ze had de diagnose gekregen vlak voor de spirituele oefeningen van de Memores Domini waar Krystyna eind juli aan zou deelnemen. Omdat ze in Milaan weinig hoop hadden gegeven besloot ze naar Wrocław in Polen te komen om haar behandeling voort te zetten. Ze had niemand in deze stad behalve ons, haar vrienden van de beweging Comunione e Liberazione, omdat ze oorspronkelijk uit Świdnica kwam. Ze had hulp nodig.

Op 24 augustus kwam ze aan in Wrocław, vergezeld door twee Memores-vriendinnen uit Milaan, Letizia en Olivia. Dagmara, een vriendin van de beweging, haalde hen op van het vliegveld, bracht hen naar het hotel en was vanaf dat moment altijd aanwezig. De volgende maandag bracht ik Krystyna naar een afspraak bij de oncoloog, die was geregeld door Leszek en vrienden uit Świdnica. Tijdens het bezoek schreef de arts nog een CT-scan voor, maar gaf haar tegelijkertijd hoop: misschien zou het mogelijk zijn om met chemotherapie te beginnen. En zo begon het wachten.

We gingen allemaal op zoek naar geschikte accommodatie voor Krystyna en dankzij de hulp van onze vriend monseigneur Maciej Malyga vonden we snel iets. Haar Italiaanse vrienden maakten een lijst met benodigde spullen en begonnen samen met ons die te verzamelen. Vanaf de eerste dagen groeide er een diepe vriendschap tussen ons en elke dag verwelkomde monseigneur Maciej Krystyna en haar Memores-vrienden voor de dagelijkse mis. Ondertussen vertrokken Dagmara, ikzelf en enkele andere Poolse vrienden naar La Thuile om deel te nemen aan de internationale bijeenkomst van de verantwoordelijken van de beweging. In die dagen schreef Krystyna ons:

“Velen van jullie zeggen me dat jullie bidden voor het wonder van genezing, en ik dank jullie daarvoor uit de grond van mijn hart. Maar ik wil jullie zeggen dat alles wat mij is overkomen en nog steeds overkomt een groot WONDER is dat bestaat uit vele kleine wonderen die elke dag gebeuren. Het grootste wonder voor mij is het WONDER VAN VRIENDSCHAP EN EENHEID, dat zich heeft gemanifesteerd en zich blijft manifesteren, en dat mij en mijn vrienden – hier en in Italië – met ontroering en dankbaarheid vervult voor alles wat de Heer onder ons doet. Lieve vrienden, laten we verenigd blijven in de vriendschap die wij nodig hebben, maar die ook anderen nodig hebben, zodat de wereld kan zien en geloven dat alleen Jezus Christus de Heer van allen is, en dat alleen Hij zulke wonderen onder ons kan verrichten. Moge Jezus altijd in ons hart, in onze families, in onze gemeenschappen leven! Altijd dankbaar aan de Heer en aan jullie allemaal.”



Ondertussen duurde het wachten op de CT-scan voort en verslechterde haar toestand. Op 4 september kreeg ze eindelijk een afspraak in het ziekenhuis, maar de situatie verslechterde dramatisch, waardoor ze naar de eerste hulp moest worden gebracht. Terwijl we ons allemaal zorgen maakten over haar gezondheid bleef Krystyna ons verbazen. Na die lange dag in het ziekenhuis schreef ze ons:

"Zwak en met pijn gingen mijn vrienden en ik naar de eerste hulp waar we bijna twaalf uur doorbrachten. De eerste zes uur leken zinloos: wachten, wachten... Maar bij de Heer is niets verloren want het hangt altijd van ons af wat we doen met de tijd die ons is toevertrouwd. Hoewel het voor mij moeilijk was om me te concentreren op lange gebeden voelde ik dat mijn aanwezigheid daar niet zinloos was. Het gaat niet om het reciteren van veel woorden: soms is een daad van liefde genoeg, een kort gebed – Jezus, ik vertrouw op U; ik offer U dit of dat op – en alles verandert. (...) Er is weer zoveel gebeurd: professionele en toegewijde medische hulp, de vertrouwde en onschatbare aanwezigheid van mijn vrienden uit het Huis (van onschatbare waarde!), de hulp van mijn vrienden uit Breslavia, de steun in gebed van jullie allemaal. Weer een verzameling van die kleine wonderen waarmee de Heer mijn leven vult... en dat van jullie ook. Daarom begin ik een nieuwe dag met nieuwe hoop, met nieuwe kracht, met de wil om nieuwe uitdagingen moedig aan te gaan, met een vaste overtuiging: als God met ons is, wie kan dan tegen ons zijn?! Dus, verheft uw hart! Mijn hart is tot de rand gevuld met dankbaarheid aan ieder van jullie voor al het goede dat ik heb ontvangen. Een fijne dag gewenst!"

"Daarom begin ik een nieuwe dag met nieuwe hoop, met nieuwe kracht, met de wil om nieuwe uitdagingen moedig aan te gaan, met een vaste overtuiging: als God met ons is, wie kan dan tegen ons zijn??"

Toen we Krystyna tijdens haar ziekte begeleidden begrepen we dat haar ‘ja’ tegen Gods plan voor haar leven het beslissende moment was in dit hele verhaal, in deze gebeurtenis. Haar vertrouwende manier om alles wat haar overkwam te aanvaarden was echter niet passief. Tot het einde toe, zolang ze nog via de telefoon kon communiceren, sprak ze met vrienden en familie en aanvaardde ze nederig elk advies van de artsen. Maar wat ons het meest opviel was haar vrijheid ten opzichte van de uitkomst van al deze inspanningen, omdat ze vanaf het begin van haar ziekte al alles aan Christus had aangeboden – zelfs haar lijden.

Uitgemergeld, liggend in haar bed in haar kamer met uitzicht op de torens van de kathedraal van Wrocław, vaak met een glimlach, soms met een uitdrukking van pijn, was Krystyna voor ons het lijdende gezicht van Christus. Daarom was het op een mysterieuze manier aantrekkelijk om bij haar te zijn. Naast dat bed leefden we samen en deelden we zelfs de kleinste dingen met onze vrienden van de Memores. Op een gegeven moment beseften we dat we als één geheel leefden: elke dag namen we samen de belangrijkste beslissingen over Krystyna's gezondheid, maar tot het einde toe had zij altijd het laatste woord.
Kort voor haar dood, na het bidden van het Angelus aan haar bed, zei ze met een glimlach: “De deur naar de hemel is groot en zwaar... Ik moet wat harder duwen!”



Ze was toen erg zwak, dus gaf ze me haar telefoon en vroeg me om haar vrienden en familie af en toe op de hoogte te houden van haar gezondheid. Op de ochtend van haar overplaatsing naar het hospice in Świdnica baden we samen en zongen we “Ma non avere paura” (Wees niet bang) en “Noi non sappiamo chi era” (We weten niet wie Hij was). Hoewel ze weinig en heel zacht sprak, bad ze en probeerde ze met ons mee te zingen. Toen ze naar het kruis op haar borst zocht, zei ze in het Italiaans: “Mijn liefde is Christus.”

Wij allen in de gemeenschap van Wrocław danken de Heer voor de genade dat we Krystyna en haar Memores-vrienden in deze tijd hebben mogen dienen. Vanaf het begin van haar ziekte offerde ze haar lijden op voor vrede in de wereld en voor eenheid in de beweging en onder de Memores Domini.

Wij in Wrocław en Świdnica, maar ook in heel Polen en Italië, hebben gezien dat Krystyna's gebed voor eenheid werkelijk is vervuld: in onze lokale gemeenschappen, in de Memores en onder ons. Niemand van ons kan zeggen dat dit niet is gebeurd! En omdat wat er gebeurde zo aantrekkelijk en zo waar was, willen we dat dit nu en in de toekomst zo blijft. Daarom verwelkomen we haar uitnodiging tot eenheid als een geschenk en ook als een taak voor ieder van ons.

Alle tijd die we met Krystyna hebben doorgebracht was gezegend. We huilden niet vanwege Krysia's vertrek. We huilden omdat we de genade, de barmhartigheid van een Liefde hebben aangeraakt die ons opnieuw heeft laten zien dat Christus aanwezig is in zijn Lichaam, in de levende Kerk, in de vriendschap van de discipelen die hem volgen.