Julián Carrón (Foto: Lupe de la Vallina)

Carrón: Laten we niet weglopen voor (de impact met) de realiteit.

Hoe overwin je angst? Welke bijdrage kunnen christenen leveren? Welke uitdaging vormt deze pandemie voor het geloof? De president van de Fraterniteit bespreekt de thema's van zijn e-boek "Het ontwaken van het menszijn" met korazym.org.
Simone Baroncia

Dit artikel is gepubliceerd op korazym.org

"De situatie die we meemaken heeft ons ervan bewust gemaakt dat we de afgelopen jaren in zekere zin in een soort bubbel geleefd hebben, waardoor we ons voldoende beschermd voelden tegen de tegenslagen van het leven. En zo zijn we verstrooid doorgegaan, alsof we alles onder controle hadden. Maar de omstandigheden hebben onze plannen in de war gestuurd en ons brutaal gevraagd om een antwoord, om ons ik serieus te nemen, om ons af te vragen in welke existentiële situatie we ons eigenlijk bevinden. Dezer dagen heeft de werkelijkheid ons min of meer kalme dagelijkse leven overhoopgehaald in de dreigende gedaante van Covid-19, een nieuw virus dat een internationale medische noodtoestand
veroorzaakt heeft."
Zo begint het eBook, Het ontwaken van het menszijn, Reflecties uit een duizelingwekkend tijdperk, van Julián Carrón's, president van de Fraterniteit van Gemeenschap en Bevrijding, onder redactie van Alberto Savorana. Vertrekkend van 'een onvoorziene en onvoorzienbare onderbreking van de werkelijkheid, vanuit het blikveld van het heersende coronavirus, beschrijft hij de grote mogelijkheid tot herontdekking van het leven dat ons gegeven wordt: van de eenzaamheid naar de stilte, van het delen naar de vriendschap, naar het bewustzijn dat we hebben van onszelf en van de wereld.

Waarom is het 'ontwaken van de mensheid' nodig?
'Om niet te bezwijken voor de beproeving waarin de noodsituatie van het Coronavirus ieder van ons gebracht heeft. We waren gewend geraakt aan een min of meer rustig leven. Maar we realiseerden ons niet dat de prijs die we daarvoor betaalden het verlies van onszelf was. Nu al wekenlang laat de irreduceerbaarheid van de werkelijkheid ons niet met rust en dwingt ons rekenschap te geven van de vragen die ons vormen tot mensen en die we terzijde hadden geschoven: wat is de betekenis van het bestaan? Waarom is er pijn en dood? Waarom is het leven de moeite waard? Dit is het hart van authentieke religiositeit, het opnieuw ontwaken van het menszijn.'

Hoe is het mogelijk om angst te 'overwinnen'?
'Angst overvalt ons wanneer de realiteit onze onmacht blootlegt en 'die valse en overbodige zekerheden' blootlegt, zoals paus Franciscus ons bevestigt. Wat is de drijfveer van een kind, wat stelt hem in staat angst te overwinnen als hij een donkere kamer binnen moet gaan? De aanwezigheid van zijn moeder. Met haar betreedt hij zelfs de meest verborgen plek.
Dit geldt voor iedereen: het zijn niet toespraken, strategieën, of onze inspanningen die ons helpen wanneer angst ons blokkeert. Alleen een aanwezigheid vol aantrekkingskracht zet ons weer in beweging. Zelfs bij de angst voor de dood. Dit is waarom God mens werd, stierf en verrees, om aan iedereen te getuigen dat de dood niet het einde van alles is, omdat het zaad van de opstanding levend is gebleven en blijft bloeien in de menselijkheid van degenen die Christus erkennen en zichzelf toestaan om door Hem gegrepen worden.'

Hoe kunnen we in deze periode "sporen trekken"?
'Meer dan welk betoog of wat voor 'n instructie dan ook is er vandaag een bijzondere behoefte aan mensen die in hun leven, lijdend aan het virus, de zieken verzorgend, het isolement accepterend dat wordt opgelegd door het gevaar van besmetting, de ervaring van de overwinning van Christus incarneren, een omhelzing die hen in staat stelt pijn en dood onder ogen te zien.
Alleen zij die worden voortgebracht, kunnen voortbrengen: de christen weet wie de protagonist van de geschiedenis is: Christus. Alleen door ons voortdurend door Hem te laten voortbrengen kunnen we daarom, waar we ook zijn, bijdragen aan het genereren van sporen van leven en hoop voor onze medemensen, onze broeders en zusters. Ik heb in deze dagen werkelijk veel 'vriendschappelijke' aanwezigheid gezien die mij getuigt hoe ik in deze duizelingwekkende tijd kan leven!'

Maar wat betekent het om ‘het hart van onze intelligentie door de werkelijkheid te laten vormen’?
'Het betekent dat het krachtige dóórbreken van de realiteit in ons leven de volle ernst van onze behoefte om te begrijpen, wat we "rede" noemen, weer naar voren heeft laten komen. Nu begrijpen we hoe we in een bubbel terechtkwamen. Lang waren misschien in staat om de impact van de realiteit uit de weg te gaan, maar de realiteit bleef ons roepen. We lieten ons niet uitdagen door de realiteit, in de overtuiging dat we, beschermd door de bevoorrechte plaats vanwaar we de dingen zien, haar in de vingers hadden'

Paus Franciscus heeft ons herhaaldelijk gewezen op de vrijheid van kinderen: hoe kun je die niet verliezen?
'Door te accepteren dat we voortdurend als kinderen worden voortgebracht. Ik hou echt van deze zin van Péguy: 'Aan deze vrijheid ... heb ik alles opgeofferd, zegt God, aan deze behoefte die ik heb om vrij bemind te worden door vrije mensen'. Stel je de vreugde van de vader voor wanneer hij de verloren zoon naar huis ziet gaan.'

Welke 'uitdaging' is deze pandemie voor het geloof?
'Paradoxaal genoeg blijkt het een geweldige kans te zijn om de aard van de christelijke ervaring te verdiepen, voor een rijping van ons geloof. Het is in omstandigheden als deze dat de weg die we hebben afgelegd aan het licht komt: 'De kracht van het subject ligt in de intensiteit van zijn zelfbewustzijn', zei Don Giussani.
Het zou echt zonde zijn als we niet van de gelegenheid gebruik zouden maken om ons bewust te worden van de essentie van de christelijke gebeurtenis en ons zouden beperken tot klagen over de situatie. We zouden zijn als de discipelen op de boot in het midden van de storm: vol angst omdat ze nog niet hadden begrepen wie Degene was die ze hadden ontmoet. Ik herhaal, onze grootste bijdrage aan de redding van de wereld is ons 'ja' tegen de oproep van Christus, het enige fundament en de bron van alles wat we kunnen doen.'